Cấp cứu bệnh nhân tai biến mạch máu não.

Cấp cứu bệnh nhân tai biến mạch máu não.

Tai biến mạch máu não hay còn gọi là đột qụy, xảy ra khi mạch máu cung cấp oxy cho não bị vỡ hoặc một phần não bộ không nhận đủ lưu lượng máu cần thiết. Các tế bào thần kinh bị thiếu oxy sẽ bị chết trong vài phút. Ảnh hưởng của chấn thương do tai biến mạch máu não thường là vĩnh viễn vì các tế bào não không được thay thế.
Tai biến mạch máu não thường xảy ra nhanh, hay bị ở người già, cao huyết áp, người có tiền sử đau tiền đình, rối loạn thần kinh, chức năng suy giảm, hay từng bị tai biến nhẹ. Khi thấy người bệnh có dấu hiệu mất kiểm soát, chân tay không hoạt động, trúng gió giật méo miệng hay do thay đổi nhiệt độ đột ngột, huyết áp tăng vọt hoặc sau cơn say rượu....thì cần phải hết sức chú ý, quan tâm, sơ cứu tai biến kịp thời. 
Các bước sơ cứu tai biến mạch máu não bằng việc chích máu:
- Đặt bệnh nhân nằm xuống nhẹ nhàng, giữ bình tĩnh, đừng cuống quít.
- Không được di chuyển người bệnh. Vì nếu nạn nhân bị di chuyển, các tia huyết quản trong não bộ sẽ vỡ ra gây nên tình trạng xuất huyết.
- Lấy một ống tiêm thuốc, nếu không thì một cây kim may, hay một cây kim gúc sạch. Trước hết hơ nóng kim bằng lửa (bật lửa, đèn nến) để sát trùng, rồi dùng kim để chích trên 10 đầu ngón tay. Không cần tìm một huyệt đặc biệt nào cả, chỉ cần chích vào đầu ngón tay, cách móng tay một ly (mm). Chích kim vào cho đến khi có máu rỉ ra. Nếu máu không chảy, nên nặn đầu ngón tay cho đến khi thấy máu nhỏ giọt.
- Khi máu đã chảy từ cả 10 đầu ngón tay, thì chờ vài phút, bệnh nhân sẽ tỉnh dậy.
- Nếu mồm bệnh nhân bị méo, thì chúng ta phải nắm hai tai của bệnh nhân kéo mạnh, cho đến khi hai tai đều ửng màu đỏ. Chích vào dái tai hai mũi kim mỗi bên, cho đến khi máu nhỏ giọt từ mỗi dái tai. Sau vài phút, bệnh nhân sẽ tỉnh lại.
Những đầu ngón tay là vị trí của Thập tuyên huyệt, nơi tập trung nhiều đầu dây thần kinh rất nhạy cảm. Theo thuyết phản xạ thần kinh cũng như thuyết toàn đồ, khi bị tai biến mạch máu não, đầu ngón tay tương ứng với phần đầu của cơ thể và đỉnh nhọn của ngón tay ứng với huyệt Bách hội ở đỉnh đầu. 
Xử trí tai biến mạch máu não bằng việc chích máu được áp dụng cách đây đã lâu và chỉ có hiệu quả trong một số trường hợp (do tăng huyết áp), còn với những nguyên nhân khác thì có khi còn làm bệnh tiến triển nặng nề hơn (tai biến do tắc mạch).
Đối với người bị tai biến mạch máu não, thời gian là vàng, mạch máu đông hoặc vỡ phải được xử lý thật nhanh để đề phòng các biến chứng như liệt toàn thân, bại não… Vì vậy, không được tự điều trị cho bệnh nhân dù chỉ là các động tác như bấm huyệt nhân trung, châm cứu, đánh gió... có thể vô tình làm tình trạng bệnh trầm trọng hơn.
Những việc cần làm khi có người bị tai biến mạch máu não như sau:
- Gọi xe cấp cứu tới, cố gắng liên hệ với bác sĩ thần kinh để được tư vấn sớm trước khi đưa bệnh nhân đến bệnh viện.